So‘m mustahkamlanishda davom etmoqda
Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — 2025 yil 7 avgust holatiga ko‘ra, o‘zbek so‘mining kursi sezilarli darajada oshdi. AQSH dollari 12 475 so‘mdan savdoga chiqmoqda. Shu tarzda, so‘m bir hafta ichida 0,84% ga mustahkamlandi. O‘tgan hafta esa so‘m yana-da ko‘proq — 1,43% ga ko‘tarilgan edi.
Avgust oyi so‘m uchun iyulga nisbatan yaxshiroq shakllanmoqda — o‘shanda milliy valyutaga kuchli bosim bo‘lgan edi. 2025 yil iyun oyida O‘zbekiston Markaziy banki dunyodagi eng yirik oltin xaridoriga aylandi va zaxiralarini 9 tonnaga oshirdi. Bu jahon oltin kengashi hisobotidan maʼlum. Bu so‘nggi to‘rt oylik oltin sotuvlaridan keyingi birinchi xarid oyi bo‘ldi.
Shu bilan birga, O‘zbekiston yil boshidan beri eng ko‘p oltin sotgan davlat sifatida qolmoqda — olti oyda taxminan 18 tonna oltin eksport qilingan. Iyun oyida esa eng ko‘p oltin sotib olgan davlatlar orasida ikkinchi o‘rinni Qozog‘iston Milliy banki egalladi (7 tonna), undan keyin Xitoy, Turkiya va Chexiya markaziy banklari kelmoqda (har biri 2 tonnadan). Iyun oyida yagona yirik sotuvchi Singapur pul-kredit boshqarmasi bo‘lib, u 6 tonna oltinni bozorga chiqargan.
Ichki yangiliklar foni ham ijobiy bo‘lmoqda. 2025 yil II choragida O‘zbekistonda ko‘chmas mulk bo‘yicha bitimlar soni o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 9,9% ga o‘sib, 88,1 mingtaga yetdi. Joriy yilning olti oyida esa jami 177,5 mingta bitim tuzilgan (+10,7%), shundan 148,4 mingtasi — kuplya-prodaja (sotib olish-sotish) bo‘lgan (+12,1%).
Bu faollikning o‘sishi ipoteka kreditlashning ko‘payishi, aholi daromadlarining o‘sishi va uy-joyga yo‘naltirilgan investitsiyalar bilan bog‘liq. 2-chorakda berilgan ipotekalar hajmi 36% ga oshib, 9,43 trln so‘mni tashkil etdi. Asosiy talab birinchi bozordagi uy-joylarga qaratilib, yangi ipotekalarning 74% ini tashkil etdi (bir yil avval bu ko‘rsatkich 57% edi). Ipoteka orqali tuzilgan bitimlarning umumiy bitimlar soniga nisbatan ulushi 21,3% ga yetdi.
Umuman olganda, so‘m uchun konyunktura ancha qulay. Yangi haftada dollar/so‘m jufti 12 400 — 12 750 so‘m diapazonida harakatlanishi kutilmoqda.
Anna Bodrova, “Alpari” tahlilchisi.