Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — O‘zbekistonda bloger Xojiakbar Nosirov (Activist) tomonidan poytaxtdagi kafe xodimi unga rus tilida murojaat qilganidan noroziligini bildirgan videorolik tarqalganidan so‘ng, o‘zbek tilidan foydalanish masalasi faol muhokama qilinmoqda. Mazkur videolavha ortidan ijtimoiy tarmoqlarda boshlangan bahslarga javoban, mamlakat Adliya vazirligi davlat tilidan foydalanishga oid amaldagi qonunchilik meʼyorlarini izohladi.

Vazirlik taʼkidlashicha, o‘zbek tilidan foydalanishni tartibga soluvchi asosiy hujjat — “Davlat tili to‘g‘risida”gi qonundir. Unga ko‘ra, davlat organlarida barcha ish hujjatlari o‘zbek tilida yuritiladi, zarurat tug‘ilganda esa tarjima bilan taʼminlanadi.

Xuddi shunday talablar korxonalar va turli tashkilotlar ish yurituvida ham amal qiladi. Agar jamoadagi xodimlarning ko‘pchiligi o‘zbek tilini bilmasa, ish jarayonida boshqa tillardan foydalanishga ham yo‘l qo‘yiladi.

Adliya vazirligi reklama sohasiga alohida eʼtibor qaratdi. “Reklama to‘g‘risida”gi qonunda belgilanishicha, O‘zbekistondagi barcha reklama o‘zbek tilida bo‘lishi shart, biroq isteʼmolchilarga qulaylik yaratish maqsadida boshqa tillardagi tarjimasiga ham ruxsat beriladi.

Shu bilan birga, vazirlik taʼkidladi: shaxsiy muloqot paytida o‘zbek tilidan foydalanish majburiyligi haqida qonunchilikda qatʼiy talablar yo‘q. Bu shunday anglatiladiki, fuqarolar shaxsiy muloqotda qaysi tilda so‘zlashishni erkin tanlash huquqiga ega, agar bu qonunbuzarlikka olib kelmasa va xizmat burchini bajarishga to‘sqinlik qilmasa.

Uznetdagi muhokamalarga qaytib, bloger Nosirov o‘z videosida o‘zbek tilidan faolroq foydalanish kerakligini taʼkidlab, ayniqsa ikki o‘zbek o‘zaro muloqot qilar ekan, o‘zbek tilida so‘zlashish lozimligini bildirdi. U, shuningdek, rus tiliga qarshi emasligini, ammo o‘zbek tili ustuvor bo‘lishi lozimligini taʼkidladi.

Uning bu bayonoti internetda keng muhokamaga sabab bo‘ldi. Ayrim foydalanuvchilar Nosirovning fikrini qo‘llab-quvvatlab, ona tilidan foydalanish milliy o‘zligimizni saqlashda muhim ekanini taʼkidlashdi. Boshqalar esa uni millatlararo adovat qo‘zg‘atishda ayblab, bunday chiqishlar jamiyatda bo‘linishga olib kelishi mumkinligini taʼkidlashdi.

Shunday qilib, davlat tilidan foydalanish masalalari bo‘yicha muhokamalar davom etmoqda, va turli til guruhlari o‘rtasidagi o‘zaro munosabat masalalari jamiyat uchun dolzarbligicha qolmoqda.