Toshkent, O‘zbekiston (UzDaily.uz) — 1 maydan boshlab O‘zbekistonda jismoniy shaxslar uchun bojsiz tovar olib kirishning yangi qoidalari kuchga kiradi.

Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligida (AOKA) o‘tkazilgan brifingda Bojxona qo‘mitasi matbuot xizmati rahbari Xusan Tangriyev xabar berishicha, hukumat qaroriga muvofiq, jismoniy shaxslar uchun bojsiz tovar olib kirish meʼyorlari qisqartiriladi: aeroportlar orqali — 1000 dollargacha (avval 2000 dollar edi), temir yo‘l orqali — 500 dollargacha (avval 1000 dollar edi).

Kuryerlik posilkalari uchun ham meʼyorlar kamaytirildi: har chorakda 1000 dollar o‘rniga har oyda 200 dollar qilib belgilandi.

Tangriyev taʼkidlashicha, xalqaro amaliyot bilan taqqoslaganda, O‘zbekistondagi bojsiz olib kirish meʼyorlari hali ham yuqori darajada qolmoqda. 2023—2024 yillarda 1100 ta bojxona qoidalarini buzish holati aniqlangan bo‘lib, ularning umumiy qiymati 8,3 milliard so‘mni tashkil etgan. O‘tgan yili 687 mingdan ziyod fuqaro 5,7 milliondan ortiq posilka olgan, bu har bir odamga o‘rtacha 8 ta posilka to‘g‘ri keladi. Hatto ayrim fuqarolar bir yilda 2400 ta posilka olgan holatlar ham qayd etilgan.

Ijtimoiy tarmoqlardagi yangi qoidalarga nisbatan tanqidlarga javoban, Tangriyev qayd etdiki, aniqlangan buzilishlar faqat Toshkent xalqaro aeroportiga tegishli bo‘lib, butun respublika miqyosida bu ko‘rsatkich havo transporti orqali 10 mingta buzilish holatini tashkil etadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, ayrim fuqarolar muntazam ravishda chet elga chiqib, bojsiz olib kirish imkoniyatidan foydalangan va buni tijorat maqsadida amalga oshirgan.

Shuningdek, ko‘pgina fuqarolar tovarlarni shaxsiy buyum sifatida ko‘rsatib, bojxona to‘lovlarini chetlab o‘tishga uringani taʼkidlandi. Masalan, agar 3000 nafar fuqaro doimiy ravishda chet elga chiqib, tijorat tovarlarini olib kirsa, boj to‘lamasdan 11 ming tonna, 720 million dollarlik tovarlar olib kirilishi mumkin.

2024 yilda O‘zbekistonga kelgan posilkalar miqdori ancha oshgan: 22,3 ming tonna, 167 million dollar qiymatda bo‘lib, bu 2023 yilga nisbatan qiymat jihatidan 1,4 baravarga, hajm jihatidan esa 1,3 baravarga ko‘pdir.

Shuningdek, 20 iyuldan boshlab, bojsiz limitdan foydalanish uchun chet elda bo‘lishning minimal muddati haqidagi yangi talablar joriy etiladi: piyoda yoki avtomobilda kelayotgan fuqarolar chet elda kamida ikki kun, samolyotda kelayotganlar esa kamida uch kun bo‘lgan bo‘lishlari shart bo‘ladi.

Agar bu talablarga rioya qilinmasa, tovarlarga ularning qiymatining 30 foizi miqdorida yagona bojxona to‘lovi qo‘llaniladi.